Snoeien doen we om verschillende redenen waarvan ik er enkele zal noemen:
- Als we helemaal niet snoeien krijgen we veel houtgroei.
- Veel houtgroei geeft veel trossen druiven maar ze worden wel steeds kleiner.
- We willen allemaal een mooie tros druiven aan de druivelaar.
- We vinden het doodzonde om een heleboel trossen er uit te knippen en zomaar weg te doen.
Toch wil ik zeggen : durf eens wat trosjes vroeg er uit te snoeien, je krijgt dan veel mooiere trossen druiven.
Bij veel houtgroei drogen de trossen druiven ook slechter op omdat er geen wind door kan met als gevolg : gemakkelijk schimmels en rot omdat de druiven lang nat blijven. Het gewas wordt ook te dicht en als we niet snoeien kan ook het zonnetje er niet bij. Men zegt wel eens dat er evenveel aan wortels onder de grond zit als hout boven de grond. Aan een jonge plant van 2-3 jaar oud moet je dan ook zeker niet alle trossen druiven laten hangen. Als de druivelaar gaat dragen laat dan het eerste jaar enkele trosjes hangen. Zo kan de plant zijn wortelgestel uitbreiden.
Wanneer snoeien ?
Als we een druif planten doen we er voorlopig niets aan. De eerste snoei gebeurt pas als in december de plant in winterrust is en al het blad is gevallen. Vaak laten we dan 2 leggers [takken] zitten van hoogstens 1 meter, als ze tenminste goed zijn gegroeid, beter is slechts 2 taken van 70-80 cm. Waarom zeg ik dan 2 x 1 meter ? Omdat er meestal snel en veel druiven worden verwacht van de plant en wat doe je dan ? Vaak is een plant die je koopt slechts 1 jaar oud en dan zou je het derde jaar al volop druiven willen. Wil je de druivelaar tegen een muur of op een pergola ? Laat je ze tegen een muur groeien zorg dan voor goede steun van b.v. geplastificeerde staaldraad die wordt vastgemaakt aan messing ogen. Je bent dan zeker 15 tot 20 jaar van onderhoud af. Als je een pergola wilt laten begroeien moet je 1 tak laten zitten en recht onhoog leiden. Die tak mag je langer nemen en alleen de laatste 40 cm er af knippen. Ook hiervan plaats ik nog afbeeldingen.
Waarmee snoeien we ?
Het beste snoei je met een goede snoeischaar en dan bedoel ik niet eentje van 'n paar euro. Ik zeg in dit geval zeker dat goedkoop, duurkoop is. Een goede snoeischaar gaat jaren mee en is voorzien van hardstalen messen. Je krijgt mooie scherpe snijvlakken als je knipt en niet van die rafelige snijkanten. Iedere knip veroorzaakt een wond en die kan beter glad zijn omdat die beter geneest. Dan zijn er verschillende soorten snoeischaren. Je hebt gewone snoeischaren met 2 messen en je hebt aambeeld scharen met 1 mes en een aambeeld. De laatste vind ik geven vaak rafelige snijvlakken. Scharen van het merk Gardena zijn acceptabel, houd ze schoon en geef af en toe een druppeltje olie.
We kennen winter en zomersnoei.
Beiden zijn belangrijk en ook de zomersnoei is echt nodig. Bij de wintersnoei zorgen we er voor dat er niet te veel hout op blijft staan. Veel hout geeft uiteindelijk kleine druifjes, niet het 1e en 2e jaar maar wat na 10 jaar ? De wintersnoei is de hoofdsnoei maar de zomersnoei is geen bijzaak. Door de zomersnoei stuur je de sapstroom van de plant naar de druiventros. Ook zorg je dan dat er licht en zon bij de trossen komen.
De wintersnoei.
Men denkt wel eens aan gewoon snoeien van een druif, maar er zijn 3 soorten van snoei bij de druif:
a Cordon snoei b Guyot snoei c Gordijn snoei
Welke snoei er wordt toegepast is afhankelijk van het druivenras en de groei. Sommige soorten groeien rechtopgaand en anderen weer hangend. Eigenlijk zijn er maar 2 typen omdat gordijnsnoei eigenlijk een cordon snoei is op een hoogte van 1,75 meter. Ik zal wat afbeeldingen plaatsen waarvan er enkele afkomstig zijn uit het Druivenboek van Fred Lorsheyd
De cordon snoei
wordt bijna altijd toegepast op de druiven die in onze tuin staan. Ze wordt ook wel stift snoei genoemd omdat bij de winter snoei de afgedragen tak terug wordt gesnoeid op 1 of eventueel 2 ogen. Mijn Boskoop Glorie bij mij thuis schat ik op 35 - 40 jaar oud en moet eigenlijk verjongd worden. Ze brengt alle jaren nog een grote oogst voort waarvan ik meestal witte wijn maak. Ik zal eerst wat afbeeldingen laten zien van de cordon snoei en wat foto's van mijn oude Boskoop thuis. De laatste geven misschien wel meer duidelijkheid.
![006Afb6 006Afb6](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/006Afb6.jpg)
Voor de snoei
![009NaDeSnoei 009NaDeSnoei](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/009NaDeSnoei.jpg)
![011Na 011Na](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/011Na.jpg)
Ik hoop dat deze afbeeldingen voor zich spreken. Je moet niet bang zijn om de schaar er in te zetten. Dit was dus de cordon snoei of stiftsnoei die het meest wordt toegepast in gewone tuinen bij een druif die tegen een muur groeit. Ook op een prieel kan zo gesnoeid worden, ik bedoel als zonnescherm boven een terras. Op een pergola snoeit men vaak anders maar daar kom ik nog op terug.
Guyot snoei
is een heel ander soort snoei en wordt meestal toegepast bij wijndruiven. Groeien bij de cordon snoei de druiven steeds weer op oud hout bij guyot snoei groeit de druiventros alle jaren op nieuw jong hout. Ook een druivenboom wordt gesnoeid op jong hout. Een druivenboom is een losstaande druivenplant die weinig geleid wordt, alleen 'n paaltje. Ook in de moezelstreek wordt deze snoei toegepast. [wordt ook wel moezelsnoei genoemd ]
![012DruifDruivenboomGyot 012DruifDruivenboomGyot](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/012DruifDruivenboomGyot)
Links de druivenboom. Een vrijstaande druivenplant die gesnoeid wordt op jong hout. Alle jaren wordt het oude hout er af gehaald en laat men 2 jonge takken staan.
Rechts een foto uit de Moezelstreek waar hetzelfde snoeisysteem wordt toegepast
Zou men de hartvormig gebogen takken recht langs een draad binden dan heeft men het dubbele Guyot systeem. Dubbel wil zeggen 2 zijtakken , enkel is met 1 zijtak. In de wijnbouw gebruikt men bijna uitsluitend Guyot snoei. Er staan dan meer planten die minder trossen geven maar wel beter van kwaliteit zijn voor de wijn. Bij wijnbouw haalt men dan maar 12 - 16 trossen druiven van een plant. Hier enkele afbeeldingen: ![015Na 015Na](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/015Na.jpg)
![016Aanbinden 016Aanbinden](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/016Aanbinden.jpg)
Dit verjongen herhaalt zich alle jaren, de uitlopers die naar beneden wijzen worden er 's zomers afgehaald. De stam kan zo een behoorlijke omvang krijgen. Hier bestaat de zomersnoei uit het regelmatig weghalen van de dieven die uitgenepen worden op één blad. Dieven zijn jonge takjes die in de bladoksels groeien, dat kan best hard gaan. Vanaf juli begint men te toppen en de kleinste trosjes er uit te nemen. Dit gaat door tot augustus waarna men rondom de trossen blad begint weg te nemen zodat de zon er beter bij kan. Hieronder 2 foto's van mijn eigen druiven, het ras is Leon Millot. Beide nieuwe leggers zijn ongeveer 1 meter.
![025GuyotSnoeiNa 025GuyotSnoeiNa](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/025GuyotSnoeiNa.jpg) Links vóór de snoei en rechts na de snoei foto's: Cor de Wildt
De Gordijnsnoei
die eigenlijk een gewone cordon snoei is op een hoogte van 1,75 - 2 meter. De uitlopers groeien dan naar beneden en als ze de grond raken worden ze wat ingekort. Deze methode is vrij nieuw en wordt toegepast bij zeer hard groeiende rassen en dan nog bij die soorten die hangend groeien. Een druif kan hangend groeien maar ook rechtopgaand. Er wordt gesproken van enkele en dubbele gordijnsnoei. Ik neem dit jaar de proef met 3 planten van het ras Rondo. Hieronder een afbeelding van een dubbele gordijn en een foto van de Lidrusgaarde van Hans en Jan waar deze methode tot volle tevredenheid gebruikt wordt. Vanzelfsprekend wordt deze snoeimethode toegepast bij wijndruiven.
Pergola
Een pergola kan begroeid worden met druiven als decoratie of om druiven te oogsten. Je kunt dan twee snoeimethoden toepassen, de cordon snoei of de casanave. De laatste is ook weer een verkapte vorm van guyot snoei. Eerst twee afbeeldingen van een pergola. Wil je druiven oogsten dan duurt het wel enkele jaren voordat de pergola begroeid is. Ik wil het via mail nog wel precies uitleggen
![019PergolaA 019PergolaA](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/019PergolaA.jpg)
Casanave snoei
Als je de afbeelding bekijkt zie je gelijk wat er bedoelt wordt. De druiventrossen groeien ieder jaar op ander - jong - hout. Het is dus gewoon in feite guyot snoei. Alle jaren wordt het oude hout weggesnoeid en één tak wordt gebruikt en vastgebonden. Daar komen de nieuwe druiven aan. Deze snoei gebruik je als je een druif hebt die eigenlijk niet geschikt is om op een pergola te leiden. Ik heb geen ervaring met deze snoeimethode maar ik wil ze toch vermelden.
Zomersnoei
Dit is de laatste die ik noem maar zeker niet de onbelangrijkste, deze snoei houdt de groei van de plant in toom tijdens het groeiproces. Sommige soorten kunnen in de zomer ontzettend veel hout maken. Als je ze niet voldoende snoeit wordt het een wildernis, durf gerust te snoeien in de zomer. Ik heb de afbeelding over zomersnoei extra groot gemaakt zodat je kunt zien wat de bedoeling is. De sapstroom wordt geleid naar de druiventrossen. Snoei je niet dan gaat al het sap naar het nieuwe hout en het nieuwe blad.
![023Wintersnoei 023Wintersnoei](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/023Wintersnoei.jpg)
De linker afbeelding is de wintersnoei. De afbeelding hieronder is dezelfde tak maar dan in de zomer. De 1 snoei je zodra er enkele bladeren voorbij de tros zijn gegroeid. De 2 snoei je zodra je ziet dat de "dieven" te groot worden. Je laat telkens 1 blad aan de dief zitten. Deze groeit weer opnieuw uit en dan nijp je gewoon de dief terug op 1 blad. Als je zo eens kijkt nijp je wat weg.
Beide afbeeldingen zijn uit het Druivenboek
![022Zomersnoei 022Zomersnoei](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/022Zomersnoei.jpg)
Soort wintersnoei per ras G = Guyot * C = Cordon of stift * G = Gordijn
Boskoops Glorie blauw G + C Dornfelder blauw G + C Frankentaler blauw - kas G + C Glenora blauw - pitloos C Huxelrebe wit G [ mogelijk ook Cordon] Lakemont wit - pitloos G [ mogelijk ook Cordon ?] Leon Millot blauw G + C + Gordijn Palatina wit/geel G + C + Gordijn Rondo blauw G + C + Gordijn Salome blauw G [ mogelijk ook Cordon]
Alle hard groeiende druivenplanten kunnen ook als Cordon gesnoeid worden.
|
![001Rondo20080801 001Rondo20080801](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/001Rondo20080801.jpg) Ras Rondo - weinig trossen maar wel mooi.
Jonge plant die volgend jaar voor het eerst vrucht draagt - foto 6 nov. 2008.
Links een Engelse aambeeldschaar en rechts mijn Duitse snoeischaar van 40 jaar oud.
Mijn oude druivelaar geeft nog mooie trossen.
![007Afb7 007Afb7](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/007Afb7.jpg)
Na de snoei
Links voor de snoei en rechts na de snoei. Deze druif staat bij mij achter en is naar mijn schatting minstens 35 - 40 jaar oud.
Het ras is Boskoops Glorie. De plant krijgt al 20 jaar geen mest maar blijft groeien.
Ook deze foto's zijn bij mij achter genomen. Links voor en rechts na het snoeien. Je kunt wel zien dat de druivelaar oud is. Druivelaar is het Belgische woord voor druivenplant/wijnstok.
![013Moezelstreek 013Moezelstreek](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/013Moezelstreek.jpg)
Links een tekening van een dubbel gordijn.
Rechts een foto uit de "Lidrusgaarde" van een enkel gordijn.
De leistenen op de grond stralen de opgenomen warmte uit.
![020PergolaB 020PergolaB](/tuin/images/stories/CorFruit/DruivenSnoei/020PergolaB.jpg)
Deze afbeeldingen zijn uit Handboek Druiven van Fred Lorsheyd
|